Tijdens de mediationgesprekken bij echtscheidingen of ontbinding van het geregistreerd partnerschap is partneralimentatie altijd een onderwerp van gesprek. Ook daar moeten afspraken over gemaakt worden, dus ook als er geen partneralimentatie betaald zal worden of ontvangen.
Over het aantal gevallen waarin partneralimentatie wordt toegekend, dan wel afgesproken, kom ik in een latere blog terug, evenals op de wetswijziging waarin de duur van de partneralimentatie wordt beperkt. In deze blog wil ik vooral ingaan op de gevolgen van de verlaging van de fiscale aftrek van de partneralimentatie door het wetsvoorstel Belastingplan 2020.
Dat kan dus ook onderwerp van gesprek worden voor al (jaren) afgeronde mediations of scheidingsprocedures.
Tot nu toe was partneralimentatie bij de belastingaangifte fiscaal aftrekbaar als persoongebonden aftrek. Ter geruststelling: dat blijft ook zo. Waar komt dan al die commotie vandaan? En is die terecht?
Opbouw schijventarief inkomstenbelasting
In Nederland is bij het heffen van de inkomstenbelastingen sprake van het progressief schijventarief.
Is er in 2019 nog sprake van drie belastingschijven:
- 36,65% bij een inkomen van maximaal € 20.384;
- 38,10% bij een inkomen van maximaal € 68.507; en
- 51,75% bij een inkomen van boven de € 68.507.
In 2020 wordt het aantal schijven verlaagd van drie naar twee:
- 37,35% bij een inkomen van maximaal € 68.507; en
- 49,50% bij een hoger inkomen dan € 68.507.
De middeninkomens en de hoge inkomens hebben dan een hoger netto inkomen, omdat zij minder inkomstenbelasting hoeven te betalen. De laagste inkomens, tot € 20.711 (2020) vallen in 2020 onder een hoger tarief, maar zij worden gecompenseerd via de heffingskortingen, zodat ook zij profiteren.
De “schaduwkant” van een lager belastingtarief is, dat je dus logischerwijs ook minder belasting terugkrijgt over aftrekposten, zoals de betaalde partneralimentatie.
Schema aftrektarief
Maar, in het (thans nog wetsvoorstel) Belastingplan 2020 is vastgelegd dat op aftrekposten, waaronder de partneralimentatie, een extra tariefmaatregel van toepassing zal zijn. En daar kan best financiële pijn zitten.
Zoals u in onderstaand schema ziet, wordt dat maximaal aftrektarief met jaarlijks 3% extra afgebouwd tot 37,1% in 2023. Een daling van maar liefst 12,4% t.o.v. de hoogste inkomstenbelastingschijf in 2023.
| Jaar | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Regulier tarief hoogste schijf | 51,75% | 49,50% | 49,50% | 49,50% | 49,50% |
| Maximaal aftrektarief | 51,75% | 46,00% | 43,00% | 40,00% | 37,10% |
(Dit alles leidt ertoe dat in 2023 de aftrek even hoog is als de eerste belastingschijf.)
Verandering
Voor ruim 70% van het aantal mannen of vrouwen dat partneralimentatie betaalt, verandert er echter (vrijwel) niets: hun belastbaar inkomen komt niet boven de € 68.507,– uit, zodat het maximaal aftrektarief niets verandert aan hun fiscale voordeel.
Voor een kleine 30%, met een belastbaar inkomen boven de € 68.507 verandert er dus wel iets, maar ook voor een grote groep van hen betekent dat niet de forse terugval in aftrek van partneralimentatie, zoals bovenstaand overzicht doet vermoeden, omdat vaak niet het gehele bedrag in de hoogste schijf valt. Maar dat neemt niet weg, dat dit wel degelijk extra negatieve gevolgen kan hebben voor het netto inkomen van de betalende partij.
Stel dat per jaar € 10.000 aan partneralimentatie betaald wordt.
In 2019 is daarvan aftrekbaar € 5.175,–, zodat netto € 4.825,– betaald wordt.
In 2020 zou daarvan aftrekbaar zijn € 4.950,–, zodat netto € 5.050,– betaald wordt.
Door het maximum aftrektarief is echter slechts € 4.600,– aftrekbaar en wordt netto € 5.400,– betaald.
Ten opzichte van de huidige situatie een verslechtering van bijna 12%.
Wat betekent dit nu in de praktijk?
Bij de berekening van de partneralimentatie wordt gekeken naar de behoefte van degene die de alimentatie ontvangt, maar zeker ook naar de draagkracht van degene die het betaalt. Door de wijziging van het aftrektarief, zou het kunnen zijn dat het bruto bedrag aan partneralimentatie de draagkracht van degene overstijgt die de partneralimentatie betaalt. Dit kan reden zijn om herziening (verlaging) van de partneralimentatie te vragen.
Of dat verzoek dan ook gehonoreerd kan worden, ligt ook aan andere zaken die daarin meewegen, zoals het huidig inkomen t.o.v. het tijdstip waarop de partneralimentatie is afgesproken, het inkomen van de ontvangende partner, eventuele hypotheekrenteaftrek, de afspraken die in de mediation zijn gemaakt of door de rechter in de echtscheidingsprocedure zijn opgelegd.
Wilt u hierover meer weten of een berekening laten uitvoeren om te bepalen wat voor u de consequenties kunnen zijn? Neemt u dan gerust contact met mij op.